Τροφή για σκέψη

Οι ανοησίες της φιλοσοφίας περί θετικής σκέψης


Image by Jim Cooke

Ή για να το θέσουμε καλύτερα: Οι ανοησίες της φιλοσοφίας περί θετικής σκέψης.. και μόνο!

Του Sοfο Αrchοn

«Απλώς σκέψου θετικά και όλα τα προβλήματα σου θα εξαφανιστούν. Μην σε απασχολούν οι πράξεις που πρέπει να κάνεις για να δημιουργήσεις την ζωή που θες- απλώς κάτσε εκεί που είσαι και οραματίσου με θετικές προθέσεις ότι όλα θα πάνε καλά.»

Αυτή είναι η φιλοσοφία που κηρύττουν πολλοί συγγραφείς, ομιλητές και οι αποκαλούμενοι πνευματικοί δάσκαλοι αυτοβοήθειας. Έχει ονομαστεί «θετική σκέψη» και πωλείται αρκετά καλά, δεδομένου ότι η βιομηχανία της θετικής σκέψης είναι μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμύρια δολαρίων.

Αλλά τι θα κάνατε αν σας λέγαμε πως όλα αυτά είναι ανοησίες;

Πιθανώς να σκεφτόσασταν: «Τι στο καλό, έχετε τρελαθεί;» Ολόκληρη η σελίδα σας σχετίζεται με το πώς να ξεπεράσουμε τις ταλαιπωρίες και να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή- με άλλα λόγια, σχετίζεται με το πώς να αφήσουμε την αρνητικότητα και να βιώσουμε την θετικότητα- και τώρα μας λέτε πως η φιλοσοφία περί θετικής σκέψης είναι μια ανοησία;

Ναι, αυτό ακριβώς σας λέμε. Αλλά πριν βιαστείτε να κρίνετε, αφήστε μας να σας εξηγήσουμε.

Το να κλείσετε τα μάτια σας δεν θα κάνει τα προβλήματα να εξαφανιστούν

Αν κοιτάξετε την ζωή χωρίς να επηρεάζεστε από ιδεολογίες, θα δείτε ότι περιέχει τόσο θετικές όσο και αρνητικές πραγματικότητες: υπάρχει ευχαρίστηση και πόνος, αγάπη και μίσος, ειρήνη και πόλεμος κτλ.

Ωστόσο, σύμφωνα με την φιλοσοφία της θετικής σκέψης, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε την αρνητική πλευρά της ζωής και βασικά, πρέπει να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει καν. Με αυτόν τον τρόπο, μας λέει ότι δεν θα επηρεαστούμε από αυτή. Αλλά όχι μόνο αυτό. Αν δεν την σκεφτόμαστε και αντιθέτως εστιάζουμε στην θετική πλευρά, η αρνητική απλώς θα εξαφανιστεί.

«Μην ανησυχείς για τα παιδιά που πεινούν στην Αφρική. Απλώς προσευχήσου γι αυτά και θα είναι μια χαρά.»

«Μην ανησυχείς για την άνοδο της στάθμης στις θάλασσες, για την μόλυνση του περιβάλλοντος και για την απώλεια της βιοποικιλότητας. Απλώς να σκέφτεσαι θετικά και ο πλανήτης μας θα ανακάμψει από την καταστροφή που υπέστη.»

«Μην ανησυχείς για την δουλειά σου, που την μισείς, ή για την σχέση σου που είναι τόσο μπερδεμένη. Απλώς οραματίσου πως ήδη ζεις την ζωή των ονείρων σου και σύντομα θα βρεις τον ιδανικό σύντροφο και την τέλεια καριέρα.»

Περιττό να πω ότι η θετική σκέψη δεν θα λύσει τίποτα από τα παραπάνω. Τα παιδιά στην Αφρική θα συνεχίσουν να πεθαίνουν από την πείνα, ο πλανήτης μας θα συνεχίσει να καταστρέφεται και η ζωή σας θα εξακολουθεί να είναι χάλια. Βασικά, τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα. Με το να μην δίνουμε προσοχή στα προβλήματα μας και χωρίς να κάνουμε τίποτα για να τα λύσουμε όσο περνά ο καιρός, θα γίνονται όλο και πιο σύνθετα και επομένως θα επηρεάζουν όλο και περισσότερο εμάς και τον κόσμο στον οποίο ζούμε.

Για παράδειγμα, η θετική σκέψη είναι σαν να βρίσκεστε σε ένα σπίτι που έχει πιάσει φωτιά και προσπαθείτε να πείσετε τον εαυτό σας πως όλα είναι εντάξει πιστεύοντας ότι έτσι η φωτιά θα εξαφανιστεί. Φυσικά, η φωτιά θα συνεχίσει να καίει και θα μεγαλώνει περισσότερο μέχρι να καταστρέψει όλο το σπίτι και εσάς μαζί.

Γι αυτό λέω ότι η φιλοσοφία της θετικής σκέψης είναι μια βλακεία. Όχι μόνο δεν δουλεύει, αλλά είναι και αντιπαραγωγική- δηλαδή δημιουργεί τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θέλατε. Το ερώτημα λοιπόν είναι, γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι την χάφτουν;

Η έλξη της θετικής σκέψης

Κάπου είχα διαβάσει τα παρακάτω βαθυστόχαστα λόγια:

«Μην φοβάσαι να αποδεχτείς τις άσχημες αλήθειες, και ποτέ μην φοβάσαι να απορρίψεις τα όμορφα ψέματα.»

Δυστυχώς, η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν διστάζει καθόλου να αποδεχθεί ψέματα που είναι όμορφα και να απορρίψει άσχημες αλήθειες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άσχημες αλήθειες μας υπενθυμίζουν τα σοβαρά προβλήματα της ζωής που πρέπει να λύσουμε και για να το καταφέρουμε αυτό πρέπει να περάσουμε από δυσκολίες και πόνο. Και σε ποιον αρέσει να βιώνει κακουχίες και πόνο;

Σε κανέναν.

Έτσι, τείνουμε να αποφεύγουμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα μας. Και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να το κάνουμε; Να μην τα κοιτάξουμε καθόλου, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ξεγελάσουμε τον εαυτό μας και να τον κάνουμε να πιστέψει πως δεν υπάρχουν.

Δεν είναι περίεργο επομένως πως τόσοι πολλοί άνθρωποι έλκονται από την φιλοσοφία της θετικής σκέψης. Θέλουν να ακούσουν όμορφα ψέματα που θα τους κάνουν να νιώσουν πως όλα είναι εντάξει και ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούν για τίποτα. Και αφού ζούμε σε έναν κόσμο όπου τα χρήματα είναι η κυρίαρχη δύναμη, φυσικά θα υπάρχουν μερικά πονηρά άτομα που θα είναι πρόθυμα να πουλήσουν την θετική σκέψη και να εκμεταλλευτούν τις ανασφάλειες των άλλων για το οικονομικό τους κέρδος.

Προσωπικά, θέλω να λέω την αλήθεια όπως είναι, ακόμα και αν είναι απίστευτα άσχημη και σκληρή. Ξέρω ότι πολλοί αποθαρρύνεστε αλλά επίσης γνωρίζω ότι είναι ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα μας και να τα διαχειριστούμε σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Οπότε, θα ήθελα να επαινέσετε τον εαυτό σας που είστε τόσο καλοί αναγνώστες και αποφασισμένοι να βρείτε την αλήθεια.

Από την θετική σκέψη στην ρεαλιστική και βασισμένη-στις-πράξεις νοοτροπία

Φανταστείτε ότι είστε χρόνιοι ασθενείς που πάσχετε από μια οδυνηρή και εξουθενωτική ασθένεια. Μπορείτε να προσποιείστε ό, τι θέλετε, πως η ασθένεια σας δεν είναι τόσο σοβαρή και να πιστεύετε ότι σύντομα θα αναρρώσετε χωρίς να κάνετε τίποτα για να βελτιώσετε την κατάσταση σας. Ωστόσο, στην πραγματικότητα αυτό δεν θα σας βοηθήσει να θεραπευτείτε- η ασθένεια σας θα συνεχίσει να υπάρχει και οι πιθανότητες είναι πως θα επιδεινώνεται καθώς μεγαλώνετε.

Τώρα φανταστείτε ότι αντί γι αυτό, αποφασίζετε να πάτε στον γιατρό και να σας πει ποια είναι η αιτία της ασθένειας και πώς να την θεραπεύσετε. Ο γιατρός, θα σας πει πως η θεραπεία πιθανόν να είναι οδυνηρή, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση, ή πολλά φάρμακα με πιθανές παρενέργειες. Αλλά ξέρετε, ότι ανεξάρτητα από τον επιπλέον πόνο που μπορεί να υποστείτε κατά την διάρκεια της θεραπείας, στο τέλος θα αξίζει τον κόπο. Θα αξίζει επειδή έπειτα θα απαλλαγείτε από τον χρόνιο πόνο που προκαλούνταν από την ασθένεια σας, ενώ ο επιπρόσθετος πόνος που οφείλεται στην θεραπεία θα είναι προσωρινός. Έτσι, αποφασίζετε να θεραπεύσετε την ασθένεια σας και να ξαναγίνετε υγιείς.

Όπως και στο παραπάνω παράδειγμα, αν θέλουμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα της ζωής μας, τότε πρέπει να κάνουμε κάτι γι αυτά. Με αυτό δεν θέλω απλώς να επαναλάβω τις θετικές επιβεβαιώσεις του μυαλού σας και να ευχηθώ ότι όλα είναι μια χαρά. Αντίθετα, εννοώ να σηκωθείτε από την καρέκλα σας, να σηκώσετε τα μανίκια σας και να αναλάβετε δράση. Αλλά πρώτα, χρειάζεται να αποδεχθείτε τα προβλήματα σας αντί να τα αρνείστε, όπως σας ζητά να κάνετε η φιλοσοφία της θετικής σκέψης. Πρέπει να τα κοιτάξετε κατάματα, να βρείτε για ποιο λόγο βρίσκονται εδώ και να αναζητήσετε τρόπους για να τα αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά.

Φυσικά, αυτό μπορεί να είναι πολύ δύσκολο. Το να ομολογήσετε ότι κάτι δεν πάει καλά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Και το να το αλλάξετε μπορεί να απαιτεί σκληρή δουλειά. Αλλά, είτε μας αρέσει είτε όχι, δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Είτε λύνουμε τα προβλήματα μας και υποφέρουμε για λίγο, είτε τα αγνοούμε και υποφέρουμε για όσο ζούμε.

Διαβάστε επίσης


To Top