Γράφει η Ιωάννα Κανακάρη
«Μα, πώς δεν είδα τα σημάδια; Ήταν ολοφάνερα από την αρχή.», «Πώς γίνεται να μην το είχα καταλάβει;».
Κάθε φορά που η κρίση μας για έναν άνθρωπο αποδεικνύεται εσφαλμένη τείνουμε να ανατρέχουμε στο παρελθόν και να αναγνωρίζουμε τα σημάδια ή τα λάθη που κάναμε. Γιατί, όμως, επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη και βιώνουμε την ίδια απογοήτευση ξανά και ξανά χωρίς να μαθαίνουμε από τα λάθη μας; Τελικά είναι οι άνθρωποι τόσο απρόβλεπτοι ή εμείς αδυνατούμε να τους κατανοήσουμε;
Η τεχνολογική έκρηξη που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, έχει αλλάξει σε τεράστιο βαθμό τον τρόπο που επικοινωνούμε. Πλέον το να έρθουμε σε άμεση επαφή με τον άλλον δεν είναι απαραίτητο ,αφού μπορούμε να στείλουμε μήνυμα, φαξ ή να πάρουμε τηλέφωνο. Γιατί να επισκεφτώ τον φίλο μου αφού μπορώ να τον πάρω τηλέφωνο; Ή γιατί να συναντηθώ με τον εργοδότη μου, αφού μπορούμε να μιλήσουμε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου; Άλλωστε, όλοι έχουμε χρησιμοποιήσει τον ηλεκτρονικό λόγο για να αποφύγουμε να έρθουμε σε άμεση επαφή με τον άλλον και όλοι εχουμε ευχηθεί να μας απαντήσουν στο μήνυμα για να μην χρειαστεί να πάρουμε τηλέφωνο.
Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα, καθώς οι περισσότεροι από εμάς συχνά τείνουμε να μην εκφράζουμε τις απόψεις και πεποιθήσεις μας μπροστά σε άλλους. Νιώθουμε πιο άνετα απλά να συμφωνήσουμε με τους συνομιλητές μας και να πούμε αυτό που περιμένουν να ακούσουν παρά να πούμε αυτό που πραγματικά πιστεύουμε.
Αν, όμως, θέλουμε να γνωρίσουμε πραγματικά τους άλλους πρέπει να αρχίσουμε να παρατηρούμε τους ανθρώπους γύρω μας. Να επιδιώκουμε την επικοινωνία, ακόμα και με ένα απλό ”τι κάνεις”. Και , φυσικά, εννοώ την πραγματική επικοινωνία. Αυτή που μας επιτρέπει να δούμε τις κινήσεις του άλλου, τις εκφράσεις, τους μορφασμούς,το χαμόγελο, αυτά που φοράει και να ακούσουμε όχι μόνο τα λόγια που λέγονται, αλλά και τον τρόπο που λέγονται. Πώς χαμογελάει ο άνθρωπος που έχω απέναντι μου; Χτυπάει το πόδι νευρικά στο πάτωμα ; Τι εκφράσεις κάνει όταν διαφωνεί μαζί μου;
Αρκεί, λοιπόν, η προσωπική επικοινωνία; Για να καταλάβουμε τον άνθρωπο που έχουμε απέναντι μας πρέπει να τον ακούσουμε απαλλαγμένοι από κάθε στερεότυπο. Για παράδειγμα, μιλώντας με έναν ηλικιωμένο δεν θα πρέπει να είμαστε προκατειλημένοι ότι έχει οπισθοδρομικές απόψεις πριν καν τον ακούσουμε. Και οπωσδήποτε, πρέπει να οπλιστούμε με υπομονή. Να δώσουμε τον κατάλληλο χρόνο στον συνομιλητή μας να ξετυλιχτεί μπροστά στα μάτια μας. Να είμαστε παρόντες για να ακούσουμε και όχι μόνο για να μιλήσουμε. Συχνά, είμαστε τόσο αδιάλλακτοι στις απόψεις μας που δεν ακούμε καν τί μας λέει ο άλλος. Άλλοτε, πάλι από τη βιασύνη μας να μιλήσουμε τον διακόπτουμε συνεχώς.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι, όταν θέλουμε να γνωρίσουμε έναν άνθρωπο, «να κοιτάμε το δάσος και όχι το δέντρο». Τι σημαίνει αυτό; Να μην σχηματίζουμε την άποψη μας μένοντας προσκολλημένοι σε ένα μονάχα στοιχείο του άλλου, όπως για παράδειγμα το φύλο, το χρώμα ή την ηλικία. Αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα, ειδικά όταν στηριζόμαστε σε πρώτες εντυπώσεις, Ας μην ξεχνάμε τα λόγια του Σαίξπηρ ότι «Ο κόσμος είναι μια σκηνή , και οι άνθρωποι απλώς ηθοποιοί..Ένας άνθρωπος παίζει πολλούς ρόλους».
Το πιο γνωστό παράδειγμα του παραπάνω είναι η ταινία “Η πεντάμορφη και το τέρας”. Βλέποντας το τέρας θα μπορούσαμε να σταθούμε στην αποκρουστική εμφάνιση του και να υποθέσουμε ότι είναι ένα ον άγριο και τρομακτικό. Όμως , οι δημιουργοί της ταινίας φροντίζουν να μας εφοδιάζουν σταδιακά μέχρι το τέλος του έργου με στοιχεία όπως ότι το τέρας φοράει ρούχα πρίγκιπα, έχει τρόπους, καλόκαρδο χαρακτήρα και ευγενική ψυχή. Έτσι, μέχρι το τέλος της ταινίας όλο το κοινό είναι πεπεισμένο ότι πρόκειται για έναν πρίγκιπα που ζει με τη μορφή ενός τέρατος. Την συνειδητοποίηση αυτή το κοινό την κάνει στηριζόμενο αποκλειστικά στις διάφορες ενδείξεις που συνθέτουν το χαρακτήρα του ήρωα. Έτσι, και στη ζωή πρέπει να ψάχνουμε το σύνολο των χαρακτηριστικών που συνθέτουν έναν άνθρωπο, πριν βιαστούμε να βγάλουμε αυθαίρετα συμπεράσματα.
Ο κάθε άνθρωπος είναι ένα αίνιγμα, ένα παζλ που μόνο αν ενώσουμε όλα τα επιμέρους κομμάτια θα μπορέσουμε να καταλάβουμε ποιος πραγματικά είναι.
Image by Iain McCaig
Διαβάστε επίσης
