Τροφή για σκέψη

5 βιβλία για δυστοπικούς κόσμους που αξίζει να διαβάσεις


Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος

Είναι ένα βιβλίο-ευαγγέλιο για όσους λατρεύουν την επιστημονική φαντασία που καταλήγει να γίνει ένα ζοφερό μέλλον για τον άνθρωπο. Ο Άλντους Χάξλεϊ είναι ένας από τους πατέρες αυτού του είδους λογοτεχνίας και η ιστορία της ζωής του είναι τέτοια που μας αναγκάζει να τον δοξάζουμε σε κάθε ευκαιρία. Θα μπορούσε να είναι ένα είδος θρησκείας. Χαξλεϊσμός.

Σε ένα μετα-Φορντικό μέλλον, οι άνθρωποι γεννιούνται και τοποθετούνται από την πρώτη στιγμή σε κάστες. Από έμβρυα κιόλας. Κάθε κάστα έχει συγκεκριμένο ταβάνι εξέλιξης και συγκεκριμένο ρόλο στην κοινωνία. Και δεν μπορεί να παρεκκλίνει. Μια κάστα για παράδειγμα δεν μπορεί να συμμετέχει σε δεξιώσεις ή να έχει διευθυντικό πόστο. Είναι προορισμένη για χειρωνακτικά επαγγέλματα χαμηλών απολαβών. Όλοι οι άνθρωποι είναι υποταγμένοι σε αυτούς τους νόμους.

Μέχρι που ένα ταξίδι των ηρώων στο Νέο Μεξικό και η επαφή τους με έναν «πρωτόγονο» που ζει μόνος του, αλλάζει τα δεδομένα και φυτεύει το ζιζάνιο της αμφισβήτησης.

Η Μηχανή Σταματά

Ο Έντουαρντ Φόρστερ, ένας από τους θιασώτες της δυστοπίας, ομόχρονος του Χάξλεϊ, μιλούσε μέσα από τις παραβολές του για τις κοινωνίες του σήμερα. Μιλούσε για πράγματα όπως ο πόλεμος ή η αποξένωση χρησιμοποιώντας παραδείγματα. Στη Η Μηχανή Σταματά (Εκδόσεις 8) βλέπουμε την ισοπέδωση των πολιτισμών, τη συνένωση τους σε μια φυλή. Μια φυλή που ζει βαθιά στη γη και προσκυνά μια Μηχανή. Η Μηχανή είναι ο Θεός. Όποιος πάει πάνω από τη Μηχανή, παύει να ανασαίνει. Στον κόσμο της Μηχανής έχει καταργηθεί η αφή. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να αγγιχτούν.

 

Ο Κούνο είναι ένας νέος που παρατηρεί τον κόσμο, τον κόσμο της Μηχανής και έχει μέσα του έναν σπόρο που θέλει να αναπτυχθεί. Ψάχνει, αναζητά, βλέπει και αρχίζει να αμφισβητεί. Νιώθει την ανάγκη να μιλήσει κάπου. Από κοντά, όχι με πλήκτρα ή με απόσταση. Τηλεφωνεί στη μητέρα του και την καλεί να τον επισκεφθεί. Εκείνη με δυσθυμία πηγαίνει να τον δει κι ακούει μια ιστορία που ραγίζει τον πολιτισμό. Ο Κούνο επιχείρησε να ανέβει επί της γης, να δει τι υπήρχε παλαιότερα, να τσεκάρει αν έχει σβήσει κάθε ίχνος «αρχαίας ζωής».

Metro 2033-2034-2035

Ο κόσμος έχει μετατραπεί σε ερείπια. Λίγες χιλιάδες ανθρώπων έχουν επιζήσει, δεν γνωρίζουν όμως αν είναι και οι τελευταίοι στη Γη. Ζουν στο μετρό της Μόσχας – το μεγαλύτερο αντιπυρηνικό καταφύγιο που κατασκευάστηκε ποτέ, το τελευταίο καταφύγιο του ανθρώπινου είδους. Ο κόσμος του μετρό δεν έχει αύριο: τα όνειρα, τα σχέδια, η ελπίδα μοιάζουν καταδικασμένα. Το συναίσθημα έχει πλέον παραδοθεί στο ένστικτο. Στην ανάγκη για την επιβίωση, με οποιοδήποτε κόστος ή τίμημα.

 

Η ΒΕ-ΝΤΕ-ΕΝ-ΧΑ, ένας από τους βορειότερους σταθμούς, κατοικείται και παραμένει ακόμη ασφαλής, αλλά μια νέα, τρομερή απειλή έχει κάνει την εμφάνισή της. Ο Αρτιόμ, ένας νέος άντρας που ζει εκεί, θα αναλάβει, περιπλανώμενος στις πιο σκοτεινές σήραγγες, να εισχωρήσει στην καρδιά του μετρό, στη θρυλική Πόλη, για να φέρει σε πέρας την αποστολή που του ανατέθηκε. Είναι αυτός που κρατά στα χέρια του το μέλλον του σταθμού του, το μέλλον του μετρό, αλλά και το μέλλον ίσως ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Οι Εκδόσεις Καστανιώτη μας συστήνουν την τριλογία του Ντμίτρι Γκλουκόφσκι που έγινε παγκόσμιο best seller και έχει αποκομίσει διακρίσεις και εύφημες κριτικές ανά τον κόσμο.

Όρυξ και Κρέικ

Τα γουρούνια μπορεί να μην πετούν, αλλά σίγουρα έχουν υποστεί κάποια περίεργη μετάλλαξη. Το ίδιο ισχύει και για τους λύκους και τα ρακούν. Ένας άνδρας που κάποτε ονομαζόταν Τζίμι τώρα αυτοαποκαλείται Χιονάνθρωπος και ζει σ’ ένα δέντρο, τυλιγμένος με παλιά σεντόνια. Η φωνή της Όρυξ, της γυναίκας που αγάπησε, τον στοιχειώνει∙ τον περιπαίζει. Και τα Παιδιά του Κρέικ με τα πράσινα μάτια είναι, για κάποιο λόγο, δική του ευθύνη.

Η Μάργκαρετ Άτγουντ που έγινε δημοφιλής στα μέρη μας λόγω του Handmaid’s Tale, έχει γράψει ακόμα ένα βιβλίο όπου ο κόσμος είναι μουντός, αδυσώπητος. Αυτή τη φορά δεν έχουμε την γυναικεία αντικειμενοποίηση, αλλά μεγάλες βιομηχανίες που παρεμβαίνουν στον γενετικό προκαθορισμό των ανθρώπων. Μέσα απ΄αυτό το σενάριο, η Άτγουντ εξερευνά την εξέλιξη της αμερικανικής κοινωνίας, αυτή τη διάσπαση που υποκινείται από ένα αναίτιο μίσος και στο υπογάστριο όλων αυτών, ένας άνθρωπος αναμετράται με μια χαμένη αγάπη.

Το Όρυξ και Κρέικ έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από την Έφη Τσιώνη για τις Εκδόσεις Ψυχογιός.

Ο Αντίστροφος Κόσμος

Ο Φίλιπ Κίντρεντ Ντικ περιγράφει έναν κόσμο όπου ο χρόνος κυλάει αντίστροφα. Οι νεκροί ανασταίνονται και βγαίνουν από τους τάφους τους για να γίνουν μεσήλικες, έφηβοι, παιδιά και να επιστρέψουν τελικά στις μήτρες των μητέρων τους. Αυτόν τον Αντίστροφο Κόσμο τον εξουσιάζει η Βιβλιοθήκη, ένας πανίσχυρος οργανισμός που έχει ως στόχο την καταστροφή από τα αρχεία οποιουδήποτε γραπτού ή καταγεγραμμένου γεγονότος. Όταν ένας μαύρος θρησκευτικός ηγέτης με μεγάλη επιρροή ανασταίνεται, οι ιθύνοντες της Βιβλιοθήκης αποφασίζουν να τον εξοντώσουν, φοβούμενοι το ξέσπασμα φυλετικής και θρησκευτικής βίας.

Ο Ντικ είναι ένας από τους μεγάλους του αμερικανικού ρεύματος της δυστοπίας, με το Blade Runner να είναι βασισμένο στο βιβλίο του Ηλεκτρικό Πρόβατο. Το οποίο είναι επίσης μια πολύ καλή επιλογή. Ο Αντίστροφος Κόσμος έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τη Μαρία Αντωνίου για τις Εκδόσεις Μέδουσα, ενώ το Ηλεκτρικό Πρόβατο από τον Δημήτρη Αρβανίτη για τις Εκδόσεις Κέδρος.

Πηγή: thessalonikiartsandculture.gr

Διαβάστε επίσης


To Top